नवी दिल्ली वृत्तसंस्था
रशियाचे अध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन तब्बल चार वर्षांनंतर भारताच्या दौऱ्यावर येत असून, ४ आणि ५ डिसेंबरला होणाऱ्या या दोन दिवसांच्या भेटीच्या पार्श्वभूमीवर दिल्लीमध्ये अभूतपूर्व सुरक्षा व्यवस्था उभारण्यात आली आहे. पुतिन यांच्यासोबत तब्बल १३० सदस्यीय प्रतिनिधी मंडळ येणार असल्याने राजधानी अक्षरशः ‘लॉकडाऊन मोड’मध्ये दिसत आहे.
दोन दिवसांचा महत्त्वाचा राजनैतिक दौर
भारत-रशिया वार्षिक शिखर संमेलनाचे २३वे सत्र यावेळी होणार आहे. पुतिन ४ डिसेंबरला दिल्लीमध्ये दाखल झाल्यावर त्यांचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदींसोबत खासगी डिनर तसेच द्विपक्षीय चर्चा होणार आहेत.
५ डिसेंबरला बिझनेस मिटिंग्स आणि राजकीय डिनर (स्टेट बँक्वेट) यांचे आयोजन करण्यात आले आहे. संरक्षण सहकार्य, ऊर्जा, अंतराळ संशोधन, व्यापार आणि S-400, Su-57 यांसारख्या प्रगत संरक्षण व्यवहारांवर महत्त्वपूर्ण चर्चा अपेक्षित आहे.
दिल्ली ‘नो-रिस्क झोन’; सुरक्षा बहुपर्यायी रिंगमध्ये
पुतिन यांच्या आगमनापूर्वी दिल्लीला ‘नो-रिस्क झोन’ घोषित करण्यात आले आहे. राजधानीतील संवेदनशील परिसरांभोवती बहुपर्यायी सुरक्षा वर्तुळे उभारण्यात आली आहेत.
भारतीय सुरक्षा यंत्रणांमध्ये–
दिल्ली पोलिस
* केंद्रीय सुरक्षा संस्था
* पॅरामिलिटरी फोर्स
* एनएसजी कमांडोज
* एसडब्ल्यूएटी पथक
* अँटी-टेरर स्क्वॉड
* क्विक रिअॅक्शन फोर्स
या सर्व दलांची महत्त्वाच्या ठिकाणी तैनाती करण्यात आली आहे.
रशियन सुरक्षा तुकडी आधीच दाखल
पुतिन यांच्या वैयक्तिक सुरक्षा पथकातील सुमारे ५० प्रशिक्षित कमांडोज दिल्लीमध्ये दाखल झाले आहेत. पुतिन यांच्या निवास, मार्ग आणि कार्यक्रमस्थळांची तपासणी त्यांनी स्वतः केली आहे. त्यांच्या खाद्यपदार्थांपासून पोर्टेबल सुरक्षा प्रणालीपर्यंत सर्व साहित्य थेट रशियातून आणण्यात आले आहे.
ट्रॅफिक डायव्हर्जन आणि एरिया सॅनिटायझेशन
पुतिन यांच्या ताफ्याच्या मार्गावर वाहतूक बदल लागू करण्यात आला आहे. सर्व मार्गांची स्वच्छता, बॉम्ब स्क्वॉड तपासणी आणि परिसर निर्जंतुकीकरणाचे काम पूर्ण झाले आहे. पुतिन कुठे थांबणार याची माहिती सुरक्षा कारणास्तव गोपनीय ठेवण्यात आली आहे.
* ड्रोन, अँटी-ड्रोन, फेस रिकग्निशन—तंत्रज्ञानाचा सहारा
* सुरक्षा व्यवस्थेत अत्याधुनिक उपकरणांचा समावेश करण्यात आला आहे.
* अँटी-ड्रोन गन्स : हवाई धोक्यांवर नियंत्रण
* ड्रोन सर्व्हेलन्स : सतत आकाशातून निरीक्षण
* सीसीटीवी + फेस रिकग्निशन : संभाव्य संशयितांची तत्काळ ओळख
* सिग्नल मॉनिटरिंग : संशयास्पद कम्युनिकेशनवर नजर
* सर्व सुरक्षा एजन्सीज २४×७ कंट्रोल रूममधून समन्वय साधत आहेत.
अलीकडील दिल्ली स्फोटाचा परिणाम; सुरक्षा आणखी कडक
नुकत्याच झालेल्या स्फोटाच्या घटनेनंतर राजधानीतील संवेदनशीलता वाढली असून पुतिन यांच्या भेटीसाठी अतिरिक्त प्रोटोकॉल लागू करण्यात आले आहेत. गुप्तचर यंत्रणांकडूनही परिस्थितीवर बारकाईने लक्ष ठेवले जात आहे.
विशेषज्ञांचे मत आहे की पुतिन यांची सुरक्षा जगातील सर्वात कडक मानली जाते. त्यामुळे भारत-रशियाच्या संयुक्त व्यवस्था अधिक मजबुतीने राबवण्यात येणार आहेत.
