पालघर प्रतिनिधी
पालघर जिल्ह्यातील मोखाड्यासारख्या अतिदुर्गम भागात आरोग्यसेवेच्या बळकट दाव्यांना काळीमा फासणारी अंगावर काटा आणणारी घटना उघड झाली आहे. प्रसूतीनंतर घरी जात असलेल्या आदिवासी बाळबाळंतनीला रुग्णवाहीकेने अर्ध्या रस्त्यात सोडून देण्याचा अमानुष प्रकार उघड झाल्यानंतर स्थानिक पातळीवर तीव्र संताप व्यक्त होत आहे.
मोखाडा व सभोवतालच्या पाड्यांमध्ये जीवनाची प्राथमिक साधनंही दुरावलेली. आरोग्य सुविधा तर क्वचितच पोहोचतात. आणि अशा परिस्थितीत सर्वांत असुरक्षित असलेल्या गरोदर व प्रसूत महिलांवर आरोग्यव्यवस्थेची उदासीनता कशी कोसळते याचे हे भयावह उदाहरण.
आमले या अतिदुर्गम गावातील सविता बांबरे यांना 19 नोव्हेंबर रोजी प्रसूतीसाठी खोडाळा प्राथमिक आरोग्य केंद्रात दाखल करण्यात आले. तिथून मोखाडा ग्रामीण रुग्णालयात हलविण्यात आले आणि प्रसूती सुरळीत पार पडल्याने पुढील उपचारासाठी बाळासह जव्हारच्या कॉटेज हॉस्पिटलला रेफर करण्यात आले. उपचार पूर्ण झाल्यावर हॉस्पिटलकडून उपलब्ध करून दिलेल्या रुग्णवाहीकेतून सविता आणि नवजात बालकाला घरी सोडले जाणार होते.
परंतु यानंतर जे घडले, ते आरोग्य यंत्रणेच्या संवेदनशून्यतेचे काळेकुट्ट चित्र उभे करते. रुग्णवाहीका चालकाने सुरुवातीपासूनच आडमुठेपणा करत सूर्यमाळ घाटातच बाळबाळंतनीला जबरदस्ती उतरवण्याचा प्रयत्न केला. विनवण्या करूनही त्याने त्यांच्या विनंत्यांकडे दुर्लक्ष करत अखेर आमला फाट, म्हणजेच गावापासून तब्बल दोन किलोमीटर मागे, येथे त्यांना उतरवून रुग्णवाहीका घेऊन जव्हारकडे निघून गेला.
प्रसूतीनंतर काही तासांतच नवजात बाळाला छातीशी धरून, अनवाणी पायाने ओल्या उतारावरून दोन किलोमीटर चालण्याची वेळ या आदिवासी महिलेला आली. जीवावर बेतू शकणाऱ्या या निष्काळजीपणाने स्थानिक आरोग्य विभागाच्या कारभारावर गंभीर प्रश्नचिन्ह उभे केले आहे.
“रुग्णवाहीका चालकाला कितीही विनंती केली तरी त्याने ऐकलेच नाही. बाळबाळंतनीला अशा अवस्थेत रस्त्यात सोडणे म्हणजे थेट जीव घेण्यासारखे आहे. सवितेला काही झाले असते तर जबाबदार कोण?” असा संतप्त सवाल सविताच्या पतीने उपस्थित केला.
या अमानुष प्रकारानंतर नागरिक, ग्रामस्थ आणि सामाजिक कार्यकर्त्यांत मोठी नाराजी व्यक्त होत असून संबंधित चालकासह आरोग्य कर्मचाऱ्यांवर कठोर शिस्तभंगात्मक कारवाई करण्याची मागणी जोर धरत आहे. आदिवासी भागातील आरोग्यसेवा, रुग्णवाहिका व्यवस्थापन, आणि देखरेख यंत्रणेचे अपयश पुन्हा एकदा निर्वस्त्र झाल्याची भावना स्थानिकांत आहे.
मोखाड्यासारख्या डोंगराळ भागात रुग्णवाहिका ही जीवनरेखा मानली जाते; मात्र त्याच जीवनरेखेनेच रुग्णांना रस्त्यात सोडणे, ही आरोग्य सेवेच्या उभारणीतील सर्वात लज्जास्पद बाब ठरत आहे. प्रशासनाने या घटनेची तातडीने दखल घेऊन जबाबदारांवर कठोर कारवाई करण्याची सर्व स्तरातून मागणी होत आहे.
